คานคอดินคืออะไร? อยู่ส่วนไหนของบ้าน? แล้วทำไมจึงควรให้ความสำคัญ

คานคอดินมีกี่แบบ?

ถึงแม้จะขึ้นชื่อว่าคานคอดิน แต่โครงสร้างส่วนนี้ไม่จำเป็นต้องอยู่ติดกับพื้นดินเสมอไป โดยแบ่งการทำคานคอดินออกได้เป็น 2 แบบได้แก่ แบบวางบนดิน และแบบที่อยู่สูงเหนือระดับดิน ซึ่งมีความแตกต่างกันดังต่อไปนี้

1. คานคอดินวางบนระดับพื้นดิน

ภาพ: การทำคานคอดินบนระดับพื้นดิน

คานคอดินวางบนระดับพื้นดิน คือการทำคานคอดินให้อยู่สูงจากระดับพื้นดินไม่มากนัก หรืออยู่สูงจากระดับพื้นประมาณ 1 เมตร เหมาะสำหรับโครงสร้างบ้านหรืออาคารที่อยู่อาศัยทั่วไป การก่อสร้างในลักษณะนี้จะต้องทำเนินดินให้สูงเท่ากับท้องคานเสียก่อน จากนั้นจึงเทลีน (Lean) ซึ่งเป็นการเทคอนกรีตปรับผิวหน้าดินให้เรียบ ใช้สำหรับรองรับการผูกเหล็กและรองรับการหล่อแบบ โดยคานคอดินประเภทนี้จะใช้ไม้แบบเพียงสองด้านคือซ้ายและขวา ไม่จำเป็นต้องใช้ไม้แบบที่ด้านล่าง

2. คานคอดินอยู่สูงจากระดับพื้นดิน

ภาพ: คานคอดินอยู่สูงจากระดับพื้นดิน

คานคอดินอยู่สูงจากระดับพื้นดิน คือการทำคานคอดินให้อยู่สูงจากพื้นดินประมาณ 1 เมตร แต่ไม่เกิน 1.5 เมตร ระดับท้องคานจะอยู่สูงจากพื้นดินค่อนข้างมาก ทำให้ต้องใช้ไม้แบบหล่อท้องคานด้วย ส่งผลให้เสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างมากยิ่งขึ้น คานคอดินประเภทนี้จึงเหมาะสำหรับตึกสูง หรือบ้านที่สร้างในจุดที่อยู่ต่ำกว่าพื้นถนน

นอกจากนี้หากพื้นที่ที่สร้างอาคารอยู่ต่ำกว่าระดับถนนค่อนข้างมาก จะต้องทำคานคอดินให้สูงจากพื้นดิน 1.5 เมตร ส่งผลให้ต้องทำคาน 2 ชั้น เพราะหากทำเพียงชั้นเดียว จะมีผลต่อความแข็งแรงของโครงสร้างอาคารได้ โดยพื้นที่ด้านล่างสามารถปรับเปลี่ยนเป็นห้องเก็บของหรือชั้นใต้ถุนได้

วิธีการทำคานคอดิน

ภาพ: การเทลีนสำหรับทำคานคอดิน

1. เทลีน เริ่มต้นการทำคานคอดินด้วยการปรับหน้าดินและเทลีน โดยใช้คอนกรีตผสมหยาบเทปรับหน้าดินประมาณ 5-10 เซนติเมตร โดยการเทลีนจะช่วยให้ผูกเหล็กเพื่อทำโครงสร้างที่ติดกับพื้นดินได้ง่ายยิ่งขึ้น เพราะช่วยรักษาระดับของเหล็กเสริมได้สะดวกขึ้น ไม่เสียรูปหรือจมดิน
2. เตรียมไม้แบบ หลังจากเทลีนแล้วก็เป็นขั้นตอนเตรียมไม้แบบสำหรับทำคานคอดิน ควรเลือกวัสดุที่แข็งแรง ทนทาน ผิวเรียบ ไม่บิด แตก หรือหักงอ เช่น ไม้
3. เชื่อมพื้นที่คาน นำเหล็กหนวดกุ้งวางในพื้นที่ช่องว่างระหว่างคาน โดยกะระยะให้อยู่ในระดับพอดี โดยเหล็กส่วนนี้จะช่วยเชื่อมคานและพื้นให้เป็นส่วนเดียวกัน
4. เทคอนกรีตและแกะแบบหล่อ หลังจากเทคอนกรีตตามแบบหล่อที่ประกอบขึ้น และบ่มคอนกรีตเรียบร้อยแล้ว จึงค่อยแกะแบบหล่อออก และสำรวจระดับคานว่าตรงตามที่กำหนดหรือไม่ 
5. ตรวจสอบการทำคานคอดิน หลังจากเทคานคอดินเรียบร้อยแล้ว ควรตรวจดูว่ามีร่องรอยแตกร้าวเสียหายหรือไม่ และควรปล่อยให้คอนกรีตเซ็ตตัวประมาณ 7 วัน และตรวจสอบความแข็งแรงอย่างละเอียดอีกครั้ง ก่อนเริ่มทำโครงสร้างอื่น ๆ ต่อไป

ภาพ: น้ำยาบ่มคอนกรีตจระเข้ แอดมิค เคียว

นอกจากการทำคานคอดินให้เหมาะกับพื้นที่ที่จะสร้างบ้านแล้ว ขั้นตอนบ่มคอนกรีตก็สำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน เพื่อให้เนื้อคอนกรีตแข็งแกร่ง ไม่หดตัวหรือแตกร้าว ควรเสริมขั้นตอนการผสมคอนกรีตด้วยน้ำยาบ่มคอนกรีตจระเข้ แอดมิค เคียว น้ำยาบ่มชนิด Sodium Silicate ที่ก่อตัวเป็นผิวฟิล์มเคลือบ ช่วยเคลือบผิวหน้าคอนกรีต ป้องกันการระเหยของน้ำเร็วเกินไป ทำให้ปฏิกิริยาเป็นไปอย่างสมบูรณ์ ช่วยให้โครงสร้างชั้นล่างสุดอย่างคานคอดิน แข็งแรง แกร่ง พร้อมรับน้ำหนักบ้านได้อย่างเต็มที่